โครงสร้างข้อมูล 43 แฟ้ม v. 2.4 ของสธ. ในรูปแบบไฟล์ Spreadsheet

พอดีผมมีเหตุให้ต้องทำงานกับข้อมูลใน 43 แฟ้มเล็กน้อย ผมพบว่าที่มีแจกจากในเว็บไซต์ของกยผ. มีแต่แบบ PDF ซึ่งทำอะไรต่อยากนิด (เช่น จะ mapping ไปสู่โครงสร้างข้อมูลแบบอื่น) จริง ๆ ถ้าขอ Excel จากเขา เขาก็อาจจะมีให้นะครับ (หรือหากท่านใดทราบว่าสามารถโหลดได้จากตรงไหนรบกวนแจ้งหน่อยนะครับ) แต่พอดีผมรีบ ๆ ผมก็เลยนั่งแปลงจาก PDF เป็น Excel ไปเลยครับ

แปลงเสร็จก็เลยแจกในนี้เลยละกันครับ เผื่อท่านอื่นต้องการใช้งานเช่นกัน สามารถดาวน์โหลดที่ลิงค์นี้นะครับ

หมายเหตุ:

• หลาย ๆ รหัสในนั้น เป็นการอ้างอิงที่รหัสภายนอก ซึ่งต้องไปดูต่อในหน้านี้ครับ รหัสมาตรฐานตามโครงสร้าง 43 แฟ้ม
• ผมไม่ได้วางรูปแบบฟิลด์ใน Excel ให้เหมือนต้นฉบับเสียทีเดียว เพราะผมรู้สึกว่าวางแบบนี้ผมใช้งานต่อง่ายกว่า
• เนื่องจากอันนี้เป็นการก็อปจาก PDF ไปวางใน Excel ผมไม่ได้เช็คความถูกต้องอะไรเท่าไหร่นะครับ หากพบอะไรผิดแจ้งได้ครับ
• หลาย ๆ ส่วนของในไฟล์ PDF ต้นฉบับเองก็มี error ครับ ส่วนใหญ่จะเป็นข้อความหาย มาไม่ครบ ขออภัยที่ไม่ได้จดไว้ครับว่าตรงไหนบ้าง แต่อันไหนที่ผมเจอ ผมจะไปเทียบกับเวอร์ชั่นเก่า ถ้าเทียบแล้วน่าจะตรงก็จะเอาคำที่น่าจะถูกมาเติมครับ

ความเห็นเพิ่มเติม

• ได้ยินมานาน ผมเพิ่งได้มีโอกาสมานั่งไล่ดูทุกฟิลด์ของ 43 แฟ้ม (ซึ่งจริง ๆ มี 52) จริง ๆ ผมว่าเป็นโครงสร้างข้อมูลที่ดีเลยนะครับ เก็บข้อมูลสำคัญ ๆ มาได้ดี ข้อมูลเหล่านี้นำไปแสดงผลในระบบ HDC ของกระทรวง เข้าใจว่าประชาชนทั่วไปก็สามารถดูได้ครับ ถ้ามีเปิด open data บางเรื่องก็อาจเอาไปวิเคราะห์อะไรต่อได้
• มักมีคนบอกว่าอยากให้แปลง 43 แฟ้ม เป็น FHIR ส่วนตัวเท่าที่ดูผมว่าถ้าจะทำก็แปลงได้แน่นอนนะครับ น่าจะ map เข้ากับ FHIR resource ได้เป็นส่วนใหญ่ (ผมว่า 90% ขึ้น) อันไหนไม่ได้ก็ทำ extension ไป
• คำถามจึงอยู่ที่ว่า ทำได้ แล้วควรทำหรือเปล่า? ส่วนตัวยังไม่ค่อยเห็นประโยชน์เท่าไหร่ครับ มีประโยชน์เล็กน้อยคือพวกที่เป็น coded data เนื่องจากใน FHIR เราใช้ CodeableConcept ได้ คือเราสามารถใช้รหัสจากหลายระบบในการอธิบายข้อมูล element เดียวได้ เช่น ใช้ทั้ง ICD-10 และ SNOMED-CT ในการลงรหัสโรค ไปพร้อม ๆ กัน จะใส่รหัสเพิ่มกี่ระบบก็ได้เลย เป็นต้น แต่ถ้าเป็น 43 แฟ้มต้องใช้วิธีเพิ่มฟิลด์เข้าไป
• ส่วนตัวมองถึงการเปลี่ยนระบบการ quality measure ทั้งระบบไปเลย ซึ่งอาจใช้ FHIR หรือไม่ใช้ อันนี้ความรู้และไอเดียผมก็ยังไม่แม่นเท่าไหร่ แต่อย่างไรก็ดี ถ้าจะทำต้องทำให้หน้างานสบายขึ้น แค่ให้บริการให้ดี พวกข้อมูลบริหารทั้งหลายเป็นผลพลอยได้ที่ผลิตออกมาจากการทำงานโดยอัตโนมัติ
• แต่สมมติจะใช้ FHIR นะครับ ถ้าแต่ละรพ. มี FHIR server ของตนเอง ทางฝั่งคนที่จะใช้ข้อมูลต่อ เช่น ฝ่ายบริหารของกระทรวง หรือแม้กระทั่งกองทุนต่าง ๆ อยากได้ข้อมูลอะไร ก็ส่ง request มาที่ FHIR server (โดยผ่านกลไกทาง security & privacy ที่ทุกคนยอมรับ) ได้ข้อมูลที่ต้องการกลับไป โดยที่ฝั่งรพ. แทบไม่ต้องทำอะไรเลย อย่างน้อย ๆ ทำเรื่องนี้ผมว่าก็อาจทำให้การทำงานสะดวกขึ้นกว่าปัจจุบันอยู่บ้าง
• สิ่งที่น่าจะทำต่อในระยะอันสั้นนี้ ผมว่าหลาย ๆ รหัสที่ใช้ใน 43 แฟ้ม อาจต้องเริ่มคิดว่าจะเอา SNOMED-CT เข้ามาใส่แทนหรือไม่ครับ เพราะตอนนี้เราก็เป็นประเทศสมาชิกแล้ว และในแง่การใช้ประโยชน์ต่อ การใช้ SNOMED-CT น่าจะทำได้มากกว่าครับ

จบแล้วครับ วันนี้มาแชร์ไฟล์และไอเดียสั้น ๆ ครับ

MoPH

Rath Panyowat

Physician, Health Informatician